Prof. Marek Rudnicki z Chicago — wybitny lekarz, naukowiec, wykładowca akademicki, autor, działacz patriotyczny i społeczny, oraz himalaista.
Prof. Marek Rudnicki (Źródło: Google Maps)
Prof. Marek Rudnicki został jednym z laureatów prestiżowej nagrody „Za zasługi dla Polski i Polaków poza granicami kraju”. Nagroda jest ustanowiona przez TVP Polonia i przyznawana od 1995 roku osobom szczególnie zasłużonym dla polskiej kultury i sztuki, edukacji oraz sportu, które przyczyniły się do rozsławienia Polski i Polaków na świecie. Tegoroczna uroczystość wręczenia nagród miała miejsce w dniu 8 maja na Zamku Królewskim w Warszawie.
Wręczenie nagród TVP Polonia, 8 maja 2022 (Źródło: TVP Polonia)
To nie jedyny zaszczyt, którego dostąpił w tym roku prof. Marek Rudnicki. W dniu 24 maja w Sali Sejmu Śląskiego w Katowicach odbyła się uroczystość nadania tytułu „honoris causa” prof. dr. hab. nauk medycznych Markowi Rudnickiemu.
Zaproszenie na uroczystość nadania tytułu dra honoris causa (Źródło: Uniwersytet Śląski)
Zapoznając się z życiorysem profesora aż trudno uwierzyć, że jeden człowiek potrafi aż tyle osiągnąć.
Kariera zawodowa i naukowa
Profesor Marek Rudnicki pochodzi z Łańcuta. Po ukończeniu studiów w Śląskiej Akademii Medycznej w 1972 roku, podjął specjalizację z chirurgii w Centralnym Szpitalu Klinicznym w Katowicach-Ligocie. Doktorat uzyskał na tej samej uczelni w roku 1980 a habilitację w roku 1993.
Jako zdolny młody lekarz dr Marek Rudnicki otrzymał w roku 1980 zagraniczne stypendium Rockefellera. Niestety Służba Bezpieczeństwa w Katowicach nie wydała zezwolenia na wyjazd. Tak było jeszcze przez kolejnych siedem lat. Dopiero w 1987 roku wyjechał na kongres naukowy do Mediolanu, gdzie Europejskie Towarzystwo Gastrologii i Endoskopii uznało przedstawioną tam jego pracę jako najlepszą w Europie. Zaowocowało to propozycjami współpracy ze strony kilku uczelni uniwersyteckich z USA.
W roku 1987 prof. Rudnicki zamieszkał w Stanach Zjednoczonych, pracując do 1990 roku w University of Cincinnati, Ohio, w latach 1990 – 1999 w Columbia University, w stanie Nowy Jork, a od 1999 roku w University of Illinois w Chicago.
Prof. Rudnicki jest nauczycielem akademickim, członkiem wielu krajowych i międzynarodowych organizacji medycznych, w tym Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgów. Jest autorem i współautorem dziesiątek publikacji, skryptów i książek dla studentów w języku polskim i angielskim, współautorem pierwszego w Polsce podręcznika poświęconego chirurgii małoinwazyjnej. Jest także twórcą Polsko-Amerykańskiego „Programu Walki z Rakiem Piersi – Amber Coalition”. Przez wiele lat był członkiem Zarządu Związku Lekarzy Polskich w Chicago, a w latach 2018-20 prezesem tej organizacji.
Od 2009 do 2016 r. był również prezesem Światowej Federacji Polonijnych Organizacji Medycznych. Od roku 2017 pełni tam funkcję prezesa honorowego.
Działalność patriotyczna i społeczna profesora Rudnickiego
Już podczas studiów medycznych prof. Marek Rudnicki, wraz z grupą przyjaciół, angażował się w nielegalną wówczas działalność polityczną przeciwko panującemu wtedy w Polsce komunizmowi. Marzyli o wolnej Ojczyźnie. Pomimo licznych propozycji zapisania się do PZPR, co mogłoby wtedy w znacznym stopniu ułatwić karierę zawodową, żaden młody lekarz z tej grupy przyjaciół tego nie zrobił.
Mimo to, po latach (jak sam prof. Rudnicki wspomina), prawie wszyscy z tej grupy zostali wybitnymi naukowcami i liderami swoich środowisk.
W przełomowym dla nowoczesnych dziejów Polski roku 1980, prof. Rudnicki (miał wtedy 32 lata) decyduje się wraz z grupą zaufanych przyjaciół na założenie NSZZ „Solidarność” przy Centralnym Szpitalu Klinicznym Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach. Podczas stanu wojennego prowadzi aktywną działalność w Sekcji Lekarskiej Biskupiego Komitetu Pomocy Uwięzionym i Internowanym „Miłość i Sprawiedliwość Społeczna”.
Nie bacząc na poważne ryzyko z tym związane (wyrzucenie z pracy, utrata szansy na karierę naukową, a nawet więzienie i represje dla rodziny) wykazuje się godną podziwu postawą interweniując w sprawie wielu postrzelonych w dniu 16 grudnia 1981 roku przez oddziały ZOMO górników z kopalni „Wujek”, których życie ratowano i leczono w Centralnym Szpitalu Klinicznym w Katowicach-Ligocie, wbrew wytycznym władz stanu wojennego. Od tego czasu stał się wraz z rodziną celem wieloletnich działań prześladowczych Służby Bezpieczeństwa (SB nadało mu pseudonim „Chirurg”).
Prof. Rudnicki przemawia w TVP Polonia, 8 maja 2022 (Źródło: TVP Polonia)
Profesor Rudnicki od momentu przyjazdu do USA w 1987 roku włączył się aktywnie w działalność polonijną, stał się liderem w swoim środowisku, zawsze miał na uwadze dobro Polski i Polaków. Starał się nawiązywać współpracę medyczną i naukową pomiędzy USA a Polską. Zainicjował też serię konferencji międzynarodowych „Patriotyzm, Dziedzictwo i Medycyna” poświęconych lekarzom, którzy przyczynili się do odzyskania przez Polskę niepodległości.
Profesor Rudnicki jest również twórcą programów radiowych w National Public Radio (NPR), upamiętniających wkład Polaków w zwycięstwo na Niemcami w II WŚ.
Za działalność naukową i patriotyczną prof. Marek Rudnicki otrzymał m.in. Krzyż Kawalerski i Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Krzyż Wolności i Solidarności. Był wybrany „Wybitnym Polakiem za granicą”, "Człowiekiem Roku" i "Polonusem Roku".
Górska pasja lekarza-himalaisty
Czy to nie za dużo jak na jednego człowieka? Otóż nie. Profesor Rudnicki może się pochwalić uczestnictwem w trzech znaczących wyprawach wysokogórskich z najwybitniejszymi himalaistami świata. Jako lekarz tych wypraw nie ograniczył się do oczekiwania na himalaistów w obozie bazowym. Zdobywał szczyty razem z nimi.
Podczas pierwszej wyprawy wszedł na wysokość 7100 m, co uplasowało go w światowej czołówce lekarzy-zdobywców gór.
Drugą wyprawę odbył z Jerzym Kukuczką, Krzysztofem Wielickim i Ryszardem Pawłowskim w Alpy Nowozelandzkie.
Trzecia wyprawa z Tadeuszem Piotrowskim i Ryśkiem Kowalewskim to Himalaje.
Dla prof. Rudnickiego te wyprawy stały się źródłem niezapomnianych przeżyć i zrodziły prawdziwą pasję do gór. Przyszedł jednak taki moment w życiu, kiedy musiał wybrać. Na propozycję Andrzeja Zawady z sierpnia 1987 roku na uczestnictwo w polsko-kanadyjskiej wyprawie na K2 nie mógł już przystać. Wyjeżdżał bowiem za 4 dni jako wybitny polski lekarz do Stanów Zjednoczonych. Do dzisiaj ma przyjaciół wśród himalaistów, którzy go cenią jako partnera wypraw wysokogórskich.
Prof. Marek Rudnicki pomimo swoich wybitnych osiągnięć i zasług pozostaje człowiekiem skromnym, otwartym na potrzeby innych ludzi. Posiada fascynującą osobowość oraz cechy prawdziwego dżentelmena, ujmujące ludzi, którzy mieli okazję poznać go osobiście.
Miałam również ten zaszczyt, kiedy to prof. Rudnicki przebywał w Polsce starając się (za namową Polonii USA) o mandat Senatora RP w roku 2019. Zajął wtedy drugie miejsce, uzyskując 31,12 procent głosów. Startował w okręgu warszawskim, gdzie przegrał z kandydatem opozycji Kazimierzem Ujazdowskim (54.01 procent głosów). Wśród głosujących w USA Polaków prof. Rudnicki miał zdecydowane poparcie (58 procent). Do dziś ponad 20 milionowa Polonia zamieszkała poza granicami kraju i służąca pomocą Ojczyźnie nie ma ani jednego przedstawiciela parlamentarnego w Polsce.
Przy plakacie z kampanii wyborczej do Senatu RP w 2019 r. (Źródło: Ania Navas)
Profesor Rudnicki nadal sławi dobre imię Polski — kraju, z którego pochodzi — i jest naszą dumą narodową.
