Z prawdziwą przyjemnością studiuję najnowsze badania pt. „Polish Americans Today” (Amerykańscy Polacy dzisiaj), dotyczące Polonii amerykańskiej, przysłane mi przez ich autora, dra Dominika Steculi — profesora nauk politycznych na Uniwersytecie Stanowym w Kolorado.
Prof. Stecula jest również dyrektorem w zarządzie Piast Institute w Michigan, założonego w 2003 roku przez nieodżałowanego prof. Tadeusza Radziłowskiego. To właśnie Piast Institute jest głównym motorem prowadzenia badań nad Polonią i to dzięki niemu dysponujemy aktualnymi danymi na temat Polonii amerykańskiej. Badania opierają się na na spisach powszechnych, które dokonuje co 10 lat The U.S. Census Bureau (amerykański urząd statystyczny).
Z badań dowiadujemy się, że aktualna liczba obywateli USA wynosi 332,482,702, gdzie co 9 sekund rodzi się dziecko, a co 10 sekund umiera jedna osoba. Liczba polskich Amerykanów ciągle oscyluje lekko poniżej 9 milionów (8 969 530) co stanowi ok. 3 % całej populacji Stanów Zjednoczonych, dokładnie 2,7%.
Geograficznie amerykańscy Polacy rozrzuceni są po poszczególnych stanach i praktycznie nie ma takiego miejsca, gdzie nie byłoby jakiegoś śladu po polskich imigrantach. Największe skupiska amerykańskich Polaków według danych US Census Bureau znajdują się w stanach: Nowy York, Illinois i Michigan, gdzie ilość osób przyznających się do Polskiej grupy etnicznej wynosi ponad 800 000 w każdym, w zależności od przyjetych metod statystycznych. Jeśli chodzi o procent populacji to przewodzi tutaj Wisconsin 8,5 %, Michigan 8,0 % i Connecticut 7,0%. Kiedy mówimy o amerykańskich Polakach urodzonych w Polsce i ciągle mówiących po polsku, prym wiodą stany: Illinois, Nowy York i New Jersey.
Badania wyraźnie od kilku dekad pokazują, że polska grupa etniczna jest lepiej wykształcona niż przeciętny Amerykanin. 43,5% posiada co najmniej wykształcenie na poziomie college'u lub wyższe w zestawieniu ze średnią amerykańską 33,1%.
Ciekawym faktem jest, że 95% wszystkich amerykańskich Polaków urodziło się w USA.
65% wszystkich amerykańskich Polaków identyfikuje się z religią katolicką, 9% określa się jako ateiści, 6 % należy do Katolickiego Kościoła Narodowego, 1% deklaruje się jako wyznanie mojżeszowe.
Skala wartości polskich Amerykanów to w kolejności:
- dążenie do osiągnięcia wyższego statusu,
- opozycja w stosunku do komunizmu,
- sprawiedliwość społeczna,
- dążenie do wytyczonego celu,
- wiara katolicka,
- poczucie wspólnoty,
- uczucie dumy z przynależności etnicznej,
- honor,
- etyka pracy,
- umiłowanie polskiej kultury i historii,
- umiłowanie wolności,
- ważność rodziny.
Partyjne upodobania tej grupy rozkadają się dość symetrycznie, z lekką przewagą po stronie demokratycznej. Jeśli chodzi o polskie preferencje partyjne to przewaga jest po stronie Platformy Obywatelskiej 46%, PiS 29%, Sojusz Lewicy Demokratycznej 6%, zaś reszta plasuje się poniżej 3%.
Wiekszość badanych stroni od organizacji politycznych i należy do nastepujących grup:
- kulturalno-społecznych 49%
- organizacji pomocowych 33%
- fundacji 32%
- organizacji religijnych 25%
- finansowych 19%
- akademickich 18%
- artystycznych 15%, i na końcu
- politycznych 10%.
I ta ostatnia pozycja wymaga głębszej analizy. Aby budować pozycje Polonii amerykańskiej nie da się tego robić w oparciu o grupy społeczne i kulturalne. Potrzebne jest zaangażowanie tej silnej grupy w amerykańską politykę po obu stronach politycznego spektrum.
W historii amerykańskiej Polonii był tylko jeden Polak, który grą na fortepianie potrafił wpłynąć na amerykańską politykę.
