(Między)Narodowy Dzień Pierogów

8 października

Read this article:  in English


Opublikowany pierwotnie 2023-10-07.

Rok 2024 przynosi nam kolejne obchody Dnia Pieroga, przypadające na wtorek, 8 października. Ta data, w kalendarzu międzynarodowym znana jako National Pierogi Day (Narodowy Dzień Pierogów), to święto dedykowane jednej z najbardziej rozpoznawalnych potraw pochodzących z polskich stołów.

Pierogi – kulinarny ambasador Polski

Polska od lat kojarzona jest z wielkimi postaciami, jak nasz ukochany papież Jan Paweł II, geniusz sportu Robert Lewandowski czy mistrz fortepianu Fryderyk Chopin. Jednak nasza ojczyzna nie ogranicza swego wkładu do świata kultury i sportu. Polskie pierogi, te małe cuda z ciasta wypełnionego różnorakimi nadzieniami, podbiły serca smakoszy na całym świecie. Choć ich pochodzenie bywa przypisywane Chinom, przez Ruś (Kijowską) dotarły one nad Wisłę, by z czasem na stałe wpisać się w kulinarną tradycję naszego kraju. Już w XIII wieku pierogi cieszyły się uznaniem na polskich stołach, a ich nadzienie mogło składać się z mięsa, kapusty, grzybów, owoców czy twarogu. Dzięki polskim emigrantom pierogi rozgościły się na talerzach w wielu zakątkach globu.

Pierogi gotowane (Źródło: Fot. A. Woźniewicz)

Doskonałym przykładem popularności pierogów jest „Great Pierogi Race” – wyścig pierogowych maskotek, który jest stałą atrakcją podczas meczów baseballowych drużyny Pittsburgh Pirates. W tej humorystycznej rywalizacji udział bierze sześciu zawodników-mascotek, a za organizację odpowiada firma Mrs. T's Pierogies, założona przez Teda Twardzika, potomka polskich emigrantów. To właśnie on odegrał kluczową rolę w popularyzacji pierogów w Stanach Zjednoczonych. W innych miejscach świata, takich jak Whiting w stanie Indiana, odbywają się Pierogowe Festiwale, a w kanadyjskim Glendon znajduje się nawet pomnik pieroga, dumnie wetkniętego na widelec!

Świętowanie pierogów na świecie i w Polsce

Choć pierogi to nasza narodowa duma, obchody ich święta są bardziej popularne za granicą, szczególnie w krajach, gdzie polska diaspora ma silne wpływy, jak np. w USA. Tam, 8 października, ludzie tłumnie odwiedzają polskie restauracje i sklepy, by rozkoszować się świeżymi pierogami. Święto zachęca również do własnoręcznego lepienia pierogów w domach, co nie tylko pozwala poznać historię tej potrawy, ale także naszej ojczyzny. W średniowieczu pierogi były ważnym elementem diety polskich chłopów, którzy pracowali na roli, a ciasto nadziewane było dla nich sycącym i kalorycznym posiłkiem.

National Pierogi Day zdobył także swoje miejsce w mediach społecznościowych, gdzie hasztag #NationalPierogiDay staje się coraz bardziej popularny, szczególnie w okolicach 8 października.

Polska tradycja pierogowa

W Polsce, pomimo że pierogi cieszą się dużą popularnością, same obchody Dnia Pieroga nie są jeszcze tak powszechne. A szkoda! Nic nie stoi na przeszkodzie, by celebrować ten dzień w naszym kraju – chociażby poprzez wizytę w ulubionej restauracji serwującej pierogi lub organizując rodzinne lepienie pierogów w domu. To świetna okazja, aby wspólnie z bliskimi, od dziadków po wnuki, nie tylko dobrze się bawić, ale i pielęgnować więzi rodzinne. Starsze pokolenie może podzielić się swoimi sprawdzonymi przepisami, a młodsi zyskać nowe umiejętności kulinarne.

Dla miłośników języka, warto sięgnąć także do etymologii słowa „pierogi”, bo to słowo ma długą i ciekawą historię.

Etymologia słowa

Słowo „pierogi” weszło do polszczyzny w XVII wieku, ale jeszcze wcześniej, w prasłowiańskich czasach, funkcjonowało jako „pir” oznaczające biesiadę. Z tego samego źródła wywodzi się nazwa „pier”, czyli ciasto obrzędowe, takie jak choćby kołacz. Dodając do tego przyrostek „-og”, powstała nazwa „pieróg”, która do dzisiaj cieszy nasze uszy i podniebienia.

Dzień Pieroga, obchodzony na całym świecie, to nie tylko celebracja kulinarnej tradycji, ale także hołd złożony polskiej historii i kulturze.




Źródła/Bibliografia:

  1. Dzień Pierogów, bimKal.pl
  2. Pierogi | Wikipedia (en)
  3. Pierogi | Wikipedia (pl)
  4. National Day Calendar at https://nationaldaycalendar.com/national-pierogi-day-october-8/
  5. Polish Food 101 ‒ Pierogi, Magdalena Kasprzyk-Chevriaux, Culture.pl, May 22, 2014

Światowy fenomen Orszaku Trzech Króli 
Ewa Michałowska-Walkiewicz

Jest wiele zwyczajów i wydarzeń związanych z okresem świąteczno-noworocznym. Są to pasterka, kolędnicy, czy sylwestrowe huczne zabawy i pokazy ogni sztucznych. Większość z tych form ma już bardzo długą, utrwaloną tradycję, ale na zakończenie liturgicznego okresu Narodzenia Pańskiego mamy obecnie zupełnie nową, świeżą tradycję — trudno nie nazwać jej „nową” skoro zaistniała dopiero kilka lat temu — Orszak Trzech Króli.

Czytaj dalej...
Narodowy Dzień Pierogów
8 października
Andrzej (Andrew) Woźniewicz

Narodowy Dzień Pierogów przypada w Stanach Zjednoczonych na 8 października każdego roku. Choć niestety nie jest to jeszcze prawnie uznane święto narodowe, ale mimo to figuruje w różnego rodzaju kalendarzach i almanachach. Historia Narodowego Dnia Pierogów owiana jest tajemnicą. Niewiele jest informacji o tym, kiedy dokładnie powstał, kto go zaproponował i dlaczego spośród wszystkich dni w roku wybrano 8 października.

Czytaj dalej...
Słodki koniec karnawału
Tłusty Czwartek
Andrzej (Andrew) Woźniewicz

Tłusty Czwartek to tradycja wielu krajów. Na przykład w Nadrenii w Niemczech, Weiberfastnacht (wieczór karnawału kobiet) to dzień, w którym kobiety przejmują ratusze miejskie, symbolicznie obcinając panom... krawaty — w zamian za całusa w policzek. Giovedì grasso jest też obchodzony we Włoszech, a jueves lardero w Hiszpanii. W Polsce, obchodzi się ten dzień raczej na słodko, spożywając przede wszystkim pączki, oraz faworki (czyli chrust). W tym roku, Tłusty Czwartek przypada na 24 lutego.

Czytaj dalej...