4 października 1918 r. gen. Józef Haller objął dowództwo nad Armią Polską we Francji. Był pierwszym polskim dowódcą tej formacji, nazywanej „Błękitną Armią” (ze względu na kolor munduru), funkcjonującą na emigracji w czasie I wojny światowej. Pierwszym dowódcą „Błękitnej Armii” był francuski generał Louis Archinard.
Ta formacja zbrojna powstała we Francji w 1917 r. na podstawie dekretu prezydenta Francji Raymonda Poincaré z 4 czerwca. Nastąpiło to dzięki inicjatywie Romana Dmowskiego i Komitetu Narodowego Polskiego. Armia miała walczyć pod własnym, polskim sztandarem, za wyposażenie i utrzymanie miały odpowiadać władze francuskie. Do Armii zaciągali się ochotnicy polscy z Francji, Holandii i Anglii, później także jeńcy, którzy w czasie wojny dostali się do niewoli. Korpus oficerski stanowili głównie Francuzi.
Armia polska we Francji - przysięga gen Józefa Hallera NAC 1-H-260b (Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe via Wikipedia)
Późniejsze działania Ignacego Jana Paderewskiego, będącego przedstawicielem Komitetu Narodowego Polskiego w USA przyczyniły się do zwiększenia liczby ochotników do armii o 20 tys. żołnierzy pochodzących ze Stanów Zjednoczonych i Kanady.
W pierwszej połowie 1919 r. żołnierze znaleźli się na ziemiach polskich i od razu zostali skierowani na kresy południowo-wschodnie.
W czerwcu 1919 r. Józef Haller został odwołany z funkcji dowódcy „Błękitnej Armii”. Od 1 września Armia oficjalnie działała w strukturach Wojska Polskiego. Hallerowi z kolei powierzono dowodzenie Frontem Południowo-Zachodnim.
Jesienią 1919 r. został dowódcą Frontu Pomorskiego, by zająć Pomorze przyznane Polsce na mocy postanowień traktatu wersalskiego. 10 lutego 1920 r. gen. Haller dokonał w Pucku symbolicznych zaślubin Polski z Bałtykiem.
Niestety, losy Błękitnej Armii to nie tylko chlubny szlak bojowy, ale też dzieje personalnych politycznych rozgrywek. Zapraszamy do czytania naszych artykułów o Błękitnej Armii (linki w prawej szpalcie, obok) —Redakcja.
